حدود ۳۰سال پیش قرارداد مربوط به واردات گاز طبیعی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان امضاء شد که بنابر دلایلی دوطرف در پیشبرد اهداف این طرح ناتوان بودند. بخش اول خط لوله گاز صادراتی ایران به ارمنستان در روز دوشنبه ۱۹مارس۲۰۰۷ میلادی(۲۸اسفند ۱۳۸۵) با حضور محمود احمدی نژاد، رییس جمهور وقت ایران و روبرت کوچاریان، رییس جمهور ارمنستان بهره‌برداری شد.

اجرای این پروژه در ارمنستان بین ۹۰تا ۱۰۰ میلیون دلار و در ایران ۱۲۰میلیون دلار هزینه دارد. در مرحله اول ایران سالانه ۴۰۰ میلیون متر مکعب گاز به ارمنستان صادر می‌کند و پس از تکمیل این خط لوله ۱۴۰ کیلومتری، حجم صادرات گاز ایران به۲.۳ میلیارد متر مکعب درسال رسید.

از سال ۱۴۰۱زمزمه دوبرابر شدن واردات گاز از ایران تا سال ۲۰۳۰ در رسانه‌های ارمنی شنیده می‌شد؛ اما حالا رسانه‌ها از واردات گاز از ارمنستان خبر می‎‌دهند.

چندی پیش در تماس تلفنی سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان و آرارات میرزویان، وزیر خارجه ارمنستان، توسعه مناسبات دوجانبه و مسائل مورد علاقه طرفین مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. وزیر امور خارجه هردو کشور با اشاره به روابط دیرینه و دوستانه دو کشور، استمرار رایزنی‌ها میان تهران و ایروان در خصوص تحولات منطقه را مهم دانستند و از افزایش تعاملات استقبال کردند. طرفین توافق نمودند که رایزنی‌های مستمر برای ارتقای مناسبات دوجانبه و هماهنگی در مورد مسایل منطقه‌ای را ادامه دهند.

برقراری ارتباط با کشورهای دیگر در مسائلی مانند انرژی نکته‌ مهمی است که نظرات مختلفی راجع به تاثیرات مثبت یا منفی آن وجود دارد. حسن مرادی، کارشناس حوزه گاز در گفت‌وگو با خبرنگار قدس درمورد تعاملات گازی ایران با سایر کشورها گفت: ما در ساخت خط لوله و انتقال توانمندی‌های بسیاری داریم؛ بنابراین خیلی راحت می‌توانیم از ارمنستان، ترکمنستان یا روسیه گاز را وارد کرده، در داخل کشور به مصرف رسانده و یا از مبادی خروجی صادر کنیم و هزینه ترانزیت بگیریم. راه دیگر این است که مبلغی را برای خرید و فروش تعیین کنیم که این موضوع ثمراتی را برای ما خواهد داشت.

واردات گاز به نفع ما است!

کارشناس حوزه گاز تبیین کرد: ما با خرید و فروش گاز و تعیین تعرفه‌های مناسب، به مشتریان خودمان در کشورهایی مثل عراق کمک کرده‌ایم. ممکن است در این تعاملات سود مفرطی ببریم و این به نفع کشور ما است. زمانی که کشورهای همسایه به بازار ما دسترسی داشته‌باشند، با سایر کشورها ارتباط برقرار نمی‌کنند و اینگونه ایران به عنوان یک کشور صاحب انرژی محسوب می‌شود و  سال‌های سال حرف اول را در منطقه خواهد زد.

وی افزود: اگر توان کشورهای همسایه در تبادلات مختلف نادیده گرفته‌شوند، ممکن است باعث کاهش تمایل به خرید از کشور ما شده و به سراغ فروشندگان دیگری بروند و این کار زمینه تعاملات آتی باسایر کشورها را فراهم می‌کند. با واردات گاز از ارمنستان، علاوه بر وارد کردن حجم فعلی، درآینده نیز دسترسی برای تبادل مبالغ و میزان بیشتری از انرژی گاز فراهم می‌شود و این نوعی بازارسازی و مارکتینگ برای آینده کشور محسوب می‌شود.

 واردات گاز باعث مشکلات اقتصادی نمی‌شود

حسن مرادی در پاسخ به این سوال که آیا ساختارهای لازم برای واردات گاز از ارمنستان مهیا است یا خیر گفت: در کشور ما نیروی انسانی ((Man power، سیستم‌های فنی مثل شیرهای گاز و ایستگاه‌های انتقال متناسب با نیاز وجود دارند و می‌توانیم به راحتی گاز رابه هر کشوری که بازار مناسبی برای ما داشته باشد، وارد یا صادر کنیم.

مرادی در ادامه بیان کرد: ممکن است برای برخی این تصور ایجاد شود که با واردات گاز ارز از کشور خارج شده و باعث گرانی‌ها و افزایش تورم می‌شود در حالیکه اینگونه نیست؛ اگر راندمان پالایشگاه‌های داخلی پایین باشد،ممکن است واردات بنزین و تبدیل نفت به فرآوری دیگر به صرفه بوده و با واردات همزمان گاز و خارج شدن ارز نیز نیاز داخلی را برآورده سازی شده و مجدداً بخش جزئی یا کل آن را صادر کنیم بنابراین تعاملات نوعاً به نفع ما است. ما در زمینه گاز کمبود نداریم و واردات گاز صرفاً جهت گسترش روابط بین کشورها است. ممکن است اصلاً نیازی به واردات نداشته باشیم ولی به عنوان بیزینس مارکت این کار را می‌کنیم و به این ترتیب ما آینده و بازار را در دست خواهیم داشت.

زهرا جوانشیر_خبرنگار تحریریه جوان قدس